Arnavutluk, Avrupa’daki şanssız ülkelerden biri Tiran. 1600’lü yıllarda kurulan şehir pek de ihtişamlı dönemler yaşamamış.İkinci Dünya Savaşı’nı atlattıktan sonra Komünist Lider Enver Hoca tarafından da uzun süre boyunca dışarıya kapalı ve baskı ile yönetilmiş. Ardından gelen Balkan Savaşları Dönemi de her şeyin üstüne tuz biber olmuş diyebilirim.Öte yandan bu gün yüzü görmemiş kent artık modern ve hareketli, eğlenceli bir başkent. Arnavutluk’un en büyük şehridir ve her yıl milyonlarca turisti ağırlamaktadır. Dünyanın en ucuz 10 şehri arasında bulunması da turistleri Tiran’a çekmektedir.Şehirde karasal iklim özellikleri görüldüğü için yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk geçmektedir. İlk kurulduğunda kasaba görünümünde olan şehir, sonraki yıllarda gelişerek önemli bir ticaret merkezi olmuştur. Bu nedenle şehri ziyaret etmek için nisan, mayıs, eylül ve ekim ayları tercih edilebilir. Tiran’ı gezmek için 2 gün yeterlidir. Tiran’a sokaklarında keyifle dolaşmak, cafelerinde lezzetli kahveler içip etrafı seyretmek, biraz gece hayatından tatmak, biraz ucuz, kaliteli ve lezzetli yerel mutfağını deneyimlemek, daha da devam etmek isteyenler için çok uygun fiyatlı bir alternatif olan birkaç saat mesafedeki sahil kentlerinde deniz, güneş, yüzme sefası yapmak için gidilebilir.

Tiran’da Mutlaka Gezilecek Yerler

Londra, Paris, Amsterdam, Madrid gibi Avrupa şehirlerinden sıkılan, yine hem yakın hem de biraz daha farklı bir yer görmeyi isteyen herkesin bucket-list’inde olmalı Arnavutluk‘un mütevazi başkenti. Tiran Gezilecek Yerler yazısında sizlere kentte görmeye değer yerlerden bahsedeceğim ama gelin önce biraz şehir hakkında detaylı bilgi vererek başlayalım.

Saat Kulesi

Ethem Bey Camii’nin hemen yanında yer alan saat kulesi 1822 yılında Hacı Ethem Bey tarafından yapılmış. Saatin özelliği ise yapıldığı tarihten beri birkaç kez değişmiş olması.İlk yapıldığında Viyana tasarımı bir saate sahip olan kulede sonradan bu saat bir Alman tasarımı ile, o da sonrasında başka saatlerle değiştirilmiş.

Ulusal Tarih Müzesi

Kesin olan şu ki Tiran’ın tarihçesi biraz karmaşık. O yüzden eğer tarihe biraz meraklıysanız Ulusal Tarih Müzesi bilgi açlığınızı gidermek için ideal.Tiran Gezilecek Yerler listesinde önerdiğim müzelerden bu en büyüğündeki her bir salon kentin, ülkenin farklı bir dönemine ait eserlere sahip.

Ulusal Sanat Galerisi

19.YY’dan itibaren Arnavutluk resim sanatı, veya Arnavutlar’ın gündelik hayatını resmeden eserlerden oluşan kalıcı sergisinin yanında dönem dönem geçici sergilere de ev sahipliği yapan müze sanatseverler için ilginç bir durak.

Bunk’ Art 2

Ülkenin diktatörü Enver Hoca’nın çeşitli yerlerde yaptırdığı (irili ufaklı toplam 700 bin adet olduğu söyleniyor) yer altı sığınaklarından (düşmandan veya nükleer saldırılardan korunmak amacıyla) birinde yer alan Bunk’ Art 2, Tiran Gezilecek Yerler yazısının devamında bahsedeceğim asıl Bunk Art Müzesi’nden küçük ancak 20. YY’ın gergin dönemlerindeki polis ve güvenlik güçlerinin toplumdaki algısı ve rolüne yönelik zengin dökumanlara ve görsellere ev sahipliği yapıyor.

Rruga Murat Toptani Caddesi (Pedonalja)

Parlemento Binası ile Ulusal Sanat Galerisi arasında yer alan, araç trafiğine kapalı Rruga Murat Toptani Caddesi sağlı sollu cafeleri, mağazaları ve caddeyi çepeçevre saran ağaçları ile keyifle yürünecek bir cadde.

Blloku

Blloku Tiran tarihinde hep şehrin zenginlerinin, elitlerinin yaşadığı bölge olmuş. Bugün de kentin en lüks ve zengin bölgesi olmaya devam ediyor. Komünist Dönemde ise elitliğin yanı sıra bölge, sıradan halkın girişlerine de kapalıymış, sadece Komünist Parti üyeleri Blloku’ya girebiliyormuş.Bugünse Tiran’ın sosyal hayatının merkezi, hem yerlilerin hem de turistlerin “biz de oradaydık” demeye can attığı, cafeler, sanat galerileri ve en trend mağazalarla dolu olan bölge Tiran Gezilecek Yerler listesindeki en olmazsa olmaz duraklardan biri. Kısacası, Blloku’yu görmeden, cafelerinden birinde keyif yapmadan Tiran’dan dönmeyin.

Tiran Piramidi

Komünist Dönemde Enver Hoca’nın kızı ve damadı tarafından kendisini onurlandırmak için müze olarak yapılan cam piramit Tiran Gezilecek Yerler yazısındaki ilginç yerlerden biri.1987 yılında yapılan Tiran Piramidi 90’lı yıllarda Komünizm’in çöküşünden sonra ülkenin kötü günlerini simgelediği için yıkılmak istenmiş ancak bir süre farklı amaçlarla kullanıldıktan sonra kaderine terk edilmiş.Bugün boş olan ve henüz ne yapılacağına da karar verilmemiş olan tarihi piramit, yıkıntıları, üzerine rastgele çizilmiş grafitileri ile estetik açıdan çirkin ancak ülkenin karanlık günlerinin bir kanıtı olmasından dolayı da değerli bir yapı.

Dajti Dağı

Tiran Gezilecek Yerler listesinde bahsetmek istediğim bir diğer yer de şehrin biraz dışında, ve aslında şehri koruyan bir asker gibi dikilen Dajti Dağı.800 metre yüksekliğindeki dağa isterseniz yürüyerek, isterseniz araba ile isterseniz de 1 kilometrelik bir teleferik ile çıkabilirsiniz ki benzersiz güzellikte manzaralar sunmasından dolayı bu son yöntemi tavsiye ederim.Dağda ayrıca çeşitli trekking rotaları da mevcut ve bu da doğa severler için harika bir fırsat.

Bunk’ art

Dajti Dağı eteklerindeki bir başka yer altı sığınağı ise ülkedeki sığınaklar arasında en büyüklerinden. Herhangi bir nükleer tehlike sırasında yüksek rütbeli askerlerin kullanması amacıyla ayrılan sığınak 5 katlı ve içerisinde yaklaşık 100 oda var, ki bir tanesi 200 kişi alabilecek büyüklükte bir salon.Bugün Bunk’ Art adıyla sanat ve tarih müzesine çevrilmiş olan sığınakta daha çok ülkenin komünist dönemine dair bilgi veren görseller, objeler ve dökümanlar sergileniyor.

Tanners Köprüsü

Tiran Gezilecek Yerler yazısında bir Osmanlı mirasından daha bahsetmek istiyorum. 1700’lü yıllarda, ülkenin Osmanlı Dönemi’nde olduğu zaman yapılan Tanners Köprüsü şehirdeki en eski yapılardan da biri.Aslında köprü Lana Nehri üzerinden geçiyormuş ve o dönemde kentin ticari hayatının ana damarlarından biriymiş. Ancak 20. YY başlarında şehir planlamacıları nehrin yönünü değiştirince köprü de kuru bir dere yatağı üzerinde tarihi bir anıt olarak kalmış.Tanners Köprüsü çok büyük olmasa da Tiran’ı enine boyuna görmek isteyen gezginlere bir ziyaret etmelerini öneririm.

Durres

Tiran’ın 50 kilometre batısında yer alan Durres aynı zamanda Arnavutluk’ta kurulan en eski şehir. 3000 yıllık bir tarihi bulunan şehir 2. YY’dan kalma Balkanlar’ın en büyük amfitiyatrosuna, Arapaj Bazilikası’na, Bizans Kale duvarlarına, Osmanlı Dönemi’nden kalma kale duvarlarına, bir Venedik Kulesi’ne ve Bizans Forum Alanı’na ev sahipliği yapıyor.Tiran’dan araba veya otobüsle yarım saatte ulaşılabilen bu sahil kenti uzun ve geniş plajlarıyla yaz aylarında denize girmek ve güneşlenmek için de ideal.

İskender Bey (Skanderbeg) Meydanı

Arnavut bir asker ve komutan olan İskender Bey ülkede son derece önemli bir figür. Osmanlı Ordusu’na karşı ayaklanmanın liderliğini de yapan komutanın adı öneminden dolayı şehrin en merkezi meydanına verilmiş. Ve Tiran’da neredeyse tüm yollar bir şekilde İskender Bey Meydanı‘na çıkıyor.Dolayısıyla burası hem turizmin, hem sosyal hayatın, hem de çevresindeki önemli devlet daireleri sebebiyle yönetimin merkezi.Meydanda yer alan at üzerindeki İskender Bey Heykeli ise şehirde en çok fotoğraflanan birkaç yerden biri. Yeri gelmişken İskender Bey Meydanı ve hemen çevresindeki turistik noktalardan da bahsedeyim.

Ethem Bey Camii

Tiran Gezilecek Yerler listesindeki Osmanlı miraslarından biri Ethem Bey Camii. Yapımı 1789 yılında Molla Bey tarafından başlatılıp 1823 yılında Ethem Paşa tarafından tamamlanan Ethem Bey Camii Tiran’daki en önemli cami diyebilirim.Enver Hoca liderliğindeki komünist dönemde tüm dinler yasaklanmış olduğundan Ethem Paşa Camii de kapalı kalmış ama 18 Ocak 1992’de on bin kişilik isyancıların camiyi doldurmasıyla komünizm adına sonun başlangıcı olan ateş filizlenmiş.Cami tarihi öneminin yanında iç dekorasyonunda kullanılan hat ve tezhip eserleri ile de dikkat çekici. Çünkü İslam eserlerinde pek sık görülmeyen doğadan esinlenmiş figürler içeriyor.

Tiran’daki Festivaller

Tiran, Balkan Yarımadası ve Avrupa’nın en havalı ve en canlı şehirlerinden biridir. Şehir sakinleri ve ziyaretçilere müzik etkinlikleri ve film gösterimleri gibi ilginç festivaller sunuyor. İşte Tiran’da ziyaret edilecek en iyi festivaller listemiz.

Peza *n Fest

Peza *n Fest, ülkenin en önemli etkinliklerinden biridir. Her Eylül, Tiran’a sadece bir saatlik mesafede bulunan bir köy olan güzel Peza köyünde gerçekleşir. Peza * n Fest, çok güzel ama çok az yer kaplayan bir yerde sergilenmekten mutlu olan Arnavut ve uluslararası sanatçılara ev sahipliği yapıyor. Festival, ülkenin en az ziyaret edilen bölgelerinden birini keşfetmek ve vesile için hazırlanan mükemmel geleneksel yemekleri tatmak için iyi bir fırsat.

Arnavutluk’ta Caz

Müzikseverler için Tiran, Balkanlar’daki en iyi destinasyonlardan biridir. Arnavutluk’un başkenti Arnavutluk’ta caz müziğine adanmış bir müzik festivalidir. Ülkenin en ünlü otellerinden biri olan Rogner Hotel’de ağırlanmaktadır. Her Temmuz ayında, Arnavutluk, Çin, İsrail, ABD ve Avrupa’dan pek çok grup şarkılarını çalıyor ve Tiran’daki uluslararası izleyicileri eğlendiriyor.

TIFF-Tiran Uluslararası Film Festivali

Tiran Uluslararası Film Festivali, Arnavutluk’un ilk uluslararası film festivaliydi ve Saraybosna Film Festivali ile Balkanlar’da sinemaya adanan en ünlü etkinlik. 2003’teki ilk baskısından bu yana, TIFF dünyanın her yerinden en önemli film yapımcılarını, üreticilerini ve distribütörlerini bir araya getirmeyi hedeflemiştir. Genellikle sonbaharda gerçekleşen TIFF, resmi Akademi Ödülleri’nin tanınmasıyla Balkanlar’daki tek film festivalidir.

TILF-Tiran Uluslararası Edebiyat Festivali

Ekim ayının son hafta sonu boyunca Arnavutluk ve diğer Avrupa ülkelerinden yazarlar birbirleriyle ve halkla (çoğunlukla öğrenciler ve edebiyat meraklıları) edebiyat ve gerçekliğe ilişkin diyaloğa davet ediliyorlar. Tiran Uluslararası Edebiyat Festivali, Arnavutluk Kültür Bakanlığı ile işbirliği içinde Demokrasi, Medya ve Kültür Enstitüsü (IDMC) ve Allianz Kulturstiftung Berlin tarafından düzenleniyor.

Nyou Festivali

Nyou Festivali, Tiran’ın yakın zamanda yenilenmiş amfi tiyatrolarında, Tiran’ın Büyük Parkı’nda, güzel yapay bir gölün yakınında düzenlenen bir müzik festivalidir. Her Haziran ayında gerçekleşen festival, caz müziğine adanmış ve Arnavutluk’un yanı sıra Balkan Yarımadası’ndaki en iyi caz sanatçılarını keşfetmek için harika bir etkinlik.

Tiran’da Ne, Nerede Yenir? Tiran Yemekleri

Tarih boyunca Osmanlı, Yunanistan ve İtalya gibi devletlerin egemenliği altında olan Arnavutluk’un mutfağı bu durumdan etkilenmiştir. Farklı kültürlerin etkisiyle çeşitlilik ve zenginlik kazanan mutfak, dünya çapında da bir üne sahiptir. Peki, yemekleri ile dikkat çeken Arnavutluk lezzetleri nerede yenilmelidir.Geleneksel Arnavut Yemekleri, Era Restaurant 2
Byrek, Arnavut böreği olarak bilinen bu lezzet İskender Bey Meydanı arkasında bulunan börekçiler sokağında tadılabilir.

-Makarna: Osteria Tirana
-Tiriliçe: UFO Cafe
-Çikolata: Cioccolatltaliani
-Çay-atıştırmalık: Tribeca Tirana Cafe

Tiran’da Ne Nereden Alınır?

Şehir merkezinde hediyelik eşya satan yerel dükkanlardan seramik ve çömlek ürünlerinden satın alabilirsiniz. Ayrıca Balkanların en büyük alışveriş merkezi olan TEG, Tiran’da bulunmaktadır. TEG içinde Özdilek, LcWaikiki gibi Türk markalarını da bulmak mümkündür.Bunun yanı sıra, Galeria ve City Park Avm’leri de ziyaret edebilirsiniz. Tiran’da Myslym Shyri Caddesi üzerinde alışveriş mağazaları toplanmıştır. Bu caddede, açık alanda alışveriş yaparken İtalyan marka değişik makarnaları da satın alabilirsiniz.

Tiran’da Gece Hayatı

Şehirdeki gece hayatı oldukça renkli ve hareketlidir. B blok bölgesinde kafe, bar ve gece kulüplerinde zaman geçirebilirsiniz.Arkadaşlarınız ile sohbet etmek ve kaliteli müzik dinlemek için de B blok bölgesinde bulunan, küçük ve sakin eğlence mekanlarını tercih edebilirsiniz.Dilerseniz popüler bir mekan olan Sky Tower Hotel’in kafesinde şehrin manzarasını da seyredebilirsiniz.

Tiran Ulaşım

Şehir içi ulaşım taksi ve otobüslerle sağlanır. Tiran’da Rinas Expresi otobüsleri faaliyet göstermektedir. Otobüslerin izlediği güzergahlar ile ilgili bilgileri her durakta bulabilirsiniz. Ayrıca Tiran toplu taşıma uygulamasını telefona indirerek, çalışma saat ve güzergahları hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz. Şehir içi ulaşımda kullanılan alternatiflerden biri de taksilerdir.

Tiran’da Nerede Kalınır? Otel Tavsiyeleri

Tiran’da her bütçeye uygun konaklama seçeneği bulunmaktadır. Gezilecek yerlere yakın bir yerde konaklamak isterseniz, şehir merkezinde bulunan Hotel Austrai, Lot Boutique Hotel, Capital Tirana Hotel gibi otelleri tercih edebilirsiniz.Eğlenceli ve yeşil alanların çok olmasıyla popüler olan B blok bölgesinde de kalabilirsiniz. Konaklama alternatifleri arasında apartlar ve hostellerde bulunmaktadır.

Zig Zag Hostel

Şehir merkezi 900 m mesafedeFormer Residence of Enver Hoxha 1000 m mesafede, Göle 0.9 km uzaklıkta yer alan hostel, Rinia Park civarındadır.

Jolly City Center Hotel

Şehir merkezi 900 m mesafedePazari i Ri Fresh Market 200 m mesafede, Şehir manzaralı bu modern otel, Cable Car de dahil olmak üzere Tiran şehrinin turistik yerlerine yakındır.

Hotel Colosseo Tirana

Şehir merkezi 1000 m mesafedeUlusal Tarih Müzesi 900 m mesafede, Sali Shijaku House’dan birkaç dakika uzaklıkta optimal konuma sahip olan bu otel, 45 konforlu oda ve lounge tarzı restoran sunmaktadır.

Hotel Vila E Arte City Center

Şehir merkezi 800 m mesafedePazari i Ri Fresh Market 200 m mesafede, Şehrin kalbinde yer alan otel, 17 oda ve çocuklar için bebek karyolaları, çocuk kulübü, oyun alanı sunar.

Hotel Livia

Şehir merkezi 800 m mesafedePazari i Ri Fresh Market 200 m mesafede, Otelin merkezi konumu sayesinde, burada konuklar nehir manzarasına hayran kalabilir veya zamanlarını plaj bölgesini keşfederek geçirebilir.

Guesthouse Neo

Şehir merkezi 700 m mesafedeUlusal Tarih Müzesi 400 m mesafede, Teleferik istasyonuna kolay erişim imkanına sahip tesis, şehir merkezine 1 km mesafededir.

Sky 2

Şehir merkezi 300 m mesafedeFormer Residence of Enver Hoxha 300 m mesafede, Bahçeye bakan otel, Tiran şehrinin tarihi bölgesinde, Skanderbeg Square’a çok da uzak değildir.

Maritim Hotel Plaza Tirana

Şehir merkezi 500 m mesafedeToptani Alışveriş Merkezi 200 m mesafede, Şehrin iş bölgesinde yer alan otel, buhar banyoları, Türk hamamı, masaj ile birlikte modern odalar sunmaktadır.

Rooms Dionis

Şehir merkezi 700 m mesafedeNational Theatre of Opera and Ballet 400 m mesafede, Teleferik istasyonuna kolay erişim imkanına sahip tesis, şehir merkezine 1 km mesafededir.

D1 Hostel

Şehir merkezi 700 m mesafedePazari i Ri Fresh Market 300 m mesafede, Göle 0.6 km uzaklıkta yer alan hostel, Politechnic Universitiy of Tirana civarındadır.

All Stars Hostel In Tirane

Şehir merkezi 400 m mesafedeNational Arts Gallery 700 m mesafede, Göle 0.6 km uzaklıkta yer alan hostel, Unknown Partisan monument civarındadır.

Areela Boutique Hotel

Şehir merkezi 1.0 km mesafedeUlusal Tarih Müzesi 700 m mesafede, Metropolitan University of Tirana’a yaklaşık 20 dakikalık yürüme mesafesinde yer alan bu otel, özel yüzme havuzu ve 12 ses yalıtımlı oda sunmaktadır.